Học viết có vẻ loằng ngoằng hơn học nói, chả thế mà nhiều người có biết viết đâu nhưng tán gẫu, chém gió bằng tiếng nước ngoài cứ vù vù ý, ví dụ không đâu xa xôi, cứ lên Sapa thôi, dân tộc xịn nhé, lưng vẫn địu con nhé, tay vẫn mân mê se sợi nhé, nhưng sẵn sàng làm hướng dẫn viên cho mấy chú từ Tây ba-lô cho đến Tây xịn luôn nhé.

Thôi quay về với tiếng Trung, chả cần nói ra chắc sẽ 100% dân số thế giới thừa nhận mức độ phức tạp của chữ Hán, nhưng với học nói thì lại khác. Người Việt chúng ta có cái lợi so với người nước khác là học nói tiếng Trung dễ hơn:

Thứ nhất, tiếng Việt và tiếng Trung cùng nằm trong hệ ngôn ngữ đơn âm tiết, chỉ cần bước chân sang mấy nước anh em Lào, Thái Cam thôi, một câu nói đã nhiều âm tiết lắm roài.

Thứ hai, tiếng Việt có nhiều từ Hán-Việt, chỉ nói bằng tiếng Việt nghe đã na ná như tiếng Trung rồi.

Phát âm tiếng Trung thật ra không khó. Nguyên âm thì dễ rồi, chỉ còn phần phụ âm thôi.

Khi mới học, thầy cô nào cũng sẽ rèn rũa các bạn phần phát âm rất kỹ, vì đây là nền tảng của cả một ngôn ngữ.

Phụ âm tiếng Trung cần chú ý nhất là vị trí đặt lưỡi trong khoang miệng, khi tập, hãy hình dung vị trí đặt lưỡi, phát âm thử và so sánh sự khác nhau của các vị trí lưỡi.

Mới học thì cũng khô họng và mỏi lưỡi đấy, nhưng cũng chỉ một vài ngày thôi, bạn đã nhớ rõ cách phát âm của phụ âm nào rồi thì sẽ tập được phản xạ, cứ nhìn thấy phụ âm đó thì lưỡi đã đặt đúng vị trí rồi.

Sau phần phát âm nguyên, phụ âm, đến phần ghép vần thì cũng tương tự, rèn luyện tiết mục này có phần mỏi miệng hơn, vì sẽ có thêm dấu. Phần này cũng mệt đấy, vì có từ thì đọc đủ cả 4 thanh, có từ lại chỉ có 3 thanh. Nhưng không sao, từ từ rồi khoai sẽ nhừ!

Một chú ý cho các bạn mới học: Đừng bao giờ cố gắng uốn éo giọng nói cho nó giống người Tàu! Nghe buồn cười lắm!

Bạn cứ phát âm chuẩn, đọc cả câu lên, cuối câu hỏi thì hơi lên giọng – thế là xong!

Ngữ điệu ban đầu nghe có vẻ vẫn còn hơi cứng, nhưng mình mới học, có nói cứng một chút cũng không ai cười, (Ai cười hở mười cái răng!), miễn là bạn đọc đúng thanh và phát âm đúng. Sau một thời gian, kết hợp với nghe băng đĩa của chương trình học, nghe đài, TV, xem phim, bạn sẽ thay đổi được ngữ điệu một cách tự nhiên.

Với điều kiện phương tiện học tập đa dạng như bây giờ, việc luyện nghe nói vô cùng thuận lợi. Có thể bạn chưa hiểu người ta nói về nội dung gì, nhưng cứ nghe đi, nghe được một vài từ cũng phải nghe, nghe cho nó ngấm cái ngữ điệu vào trong đầu, rồi cách phát âm của bạn tự nhiên sẽ mềm mại hơn, sẽ uyển chuyển hơn, sẽ hấp dẫn hơn.

Khi bạn nói-người ta hiểu, khi người ta nói-bạn hiểu, cái mỏi miệng, ù tai lúc ban đầu sẽ tan biến và thay vào đó là sự thú vị khi mình là người biết tiếng nước ngoài.